STAZA INDIJANSKIH SUZA

( Mapa pokazuje "Puteve Suza" tj. depotacije američkih indijanaca rade pljačke njihovih zemljišta )

Američki predsednik Andrju Džeferson potpisao je 1830. zakon o deportaciji pet velikih indijanskih plemena u rezervate, koje su im kasnije takodje ( suprotno ugovoru ) ili oduzeli ili smanjili. Tako je sproveden prvi takoreći "demokratski genocid", podržan od senata iako ga je američki ustavni sud smatrao nezakonitim. Taj zakon su pripremali i svi raniji predsenici SAD tako da se može smatrati ključnim konstitutivnim delom Američke države i njenom stalnicom. Njegov cilj bio je obična pljačka zemlje tj. "zakonito" otimanje tudje zemlje. Pet velikih plemena: Čiroki, Čikasau, Koktau, Krik i Seminole proterali su sa najplodnije američke zemlje i teritorije velike kao Zapadna Evropa. Indijanci, a posebno Čeroki - nacija visoke kulture koja je tada imala i svoje pismo, novine i literaturu - zovu to "preseljenje" Stazom Suza ( Trail of Tears ). Indijanci su bili proterani vojskom iz svojih staništa, dovedeni u koncentracione logore, a onda iz logora pod pratnjom sprovedeni do suve i puste prerije srednje Amerike. Tokom zimskog puta od preko 2 000 km bili su i bezobzirno ubijani, samo Čeroka je usput stradalo više od 4 000. Zanimljivo je da su Indijanci opstali tokom sledećih 200 godina genocida na svojim pustim teritorijama odbijajući da prihvate "zakone civilizacije" iako i danas, u srcu kapitalizma, više od 50% stanovnika rezervata živi ispod granice siromaštva. To mogu samo narodi izuzetno jakog duha i kulture. Po tome su američki Indijanci svojevrsni heroji današnjeg sveta i simbol naše, zapadne, pljačkaške, civilizacije. Ali u rezervatima Indijanci ne priznaju privatnu svojinu - sve je kolektivno - i može se reći i da su američki Indijanci i poslednji komunisti na planati ( reč je o prirodnim komunama a ne o marksističkim ). Sledeći haiku posvećujem pesnikinji iz plemena Čiroki ( Cherokee ) koja se zove Marta U-mesec-zagledane-brade ( Martha Moongazer Beard ) koja i danas piše dirljive pesme o stradanju svog naroda, i još jedan haiku koji tematizira Stazu Suza.

Marti

brade još zagledane u mesec
sa 200 godina starim telom
pljačke i genocida


na kraju Staze Suza -
suze naterane da postanu
bižuterija

Dimitar Anakiev

PS. ovi haikui su originalno nastali na engleskom, i objavljeni su u mom američkom haiku blogu: http://weblog.xanga.com/dimitaranak